Nguyễn Văn Bá (sinh năm 1967), thuở đầu đến quy y tam bảo tại chùa Phước An, Ấp 8, xã An Trường, huyện Càng Long, tỉnh Trà Vinh và được trụ trì chùa là Sư cô Thích Nữ Huệ Tịnh đặt pháp danh là Thiện Quang.
Trong thời gian quy y, Nguyễn Văn Bá có nhiều biểu hiện khiến sư trụ trì không hài lòng. Năm 1992, Nguyễn Văn Bá về nhà tại ấp An Chánh, xã Tân Bình, huyện Càng Long và tự lập ra nhóm gọi là “Đức Phật Khùng”, tự xưng là Đức Thầy Thiện Quang (Đức Thiện Quang). Theo đó, Bá thường xuyên tụ tập đông người cả trong và ngoài tỉnh đến cúng vái, cầu nguyện. Hành vi của Nguyễn Văn Bá đã vi phạm Pháp lệnh Tín ngưỡng, Tôn giáo và đã bị chính quyền địa phương nhiều lần lập biên bản giáo dục nhưng Bá vẫn tái phạm.
Năm 2007, Nguyễn Văn Bá đổi tên “Đức Phật Khùng” thành “Bửu Sơn Kỳ Hương Phật”, chủ yếu là “dựa hơi” đạo Bửu Sơn Kỳ Hương - đây là một tôn giáo có giáo lý, giáo luật và được Nhà nước công nhận. Việc làm này khiến nhiều người dễ nhầm lẫn giữa một tôn giáo chính thống và “đạo” do Bá tự lập ra và chưa được phép hoạt động để dễ bề lôi kéo người tham gia.
Không thực hiện theo đúng cam kết với chính quyền địa phương, Bá tiếp tục tụ tập nhiều người đến cầu nguyện, chữa bệnh với hình thức mê tín dị đoan như dùng “nước cúng” và ăn hoa quả để trị bệnh. Tài liệu mà Bá dùng để “truyền đạo” trái phép được Bá viết tay, photo thành nhiều bản và gọi là “sấm giảng” có tựa đề “Đức Phật Khùng”, những tài liệu này là do Bá tự biên soạn bằng cách vay mượn, cắt ghép giáo lý, giáo luật của nhiều đạo khác nhau như Phật Giáo, Cao Đài, Bửu Sơn Kỳ Hương, Hòa Hảo thành những câu thơ, vè để người đọc dễ thuộc, nghe “mùi tai” và tin theo.
Chung quy lại, Bá truyền rằng nếu tu hành theo “đạo” của Bá thì sẽ sớm được giải thoát và thành Phật, khi có xảy ra thiên tai, dịch bệnh đều được Phật ra tay giúp đỡ. Những người tin theo “đạo” của Nguyễn Văn Bá hầu hết đều nghĩ rằng kinh sách của Bá giúp họ hướng đến điều tốt đẹp nhưng thực chất là hoàn toàn trái ngược. Trong tài liệu tự biên của Nguyễn Văn Bá có đoạn:
“Sau này bá tánh đâu ngờ
Không làm mà sống chỉ nhờ Phật- Tiên
Giao cho đất ruộng canh điền
Tự nhiên lúa mọc rồi về đến gia”.
Rõ ràng, những lý lẽ trong tài liệu này là vô căn cứ, lúa làm sao tự nhiên mọc rồi lăn về nhà nếu không có công lao động của người nông dân. Với những nội dung “nhảm nhí” trong kinh sách của Nguyễn Văn Bá, Công an tỉnh Trà Vinh đã gửi trưng cầu giám định nội dung 03 quyển “sấm giảng” của Nguyễn Văn Bá (Đức Thiện Quang) và được kết luận nêu rõ 03 quyển sách có tên “Khuyên đời tu niệm”, “Đức Phật Khùng” tập 1 và 2 do Nguyễn Văn Bá viết là mượn lời của giáo đạo khác để xây dựng thành lý lẽ giáo đạo cho bản thân; mục đích của Bá là đề cao bản thân mình có thể cứu rỗi được chúng sinh để lừa bịp những người nhẹ dạ, cả tin.

Một số tài liệu truyền đạo trái phép của Nguyễn Văn Bá được lực lượng Công an thu giữ.

Ngoài ra, Bá yêu cầu những người theo “đạo” Bửu Sơn Kỳ Hương Phật không được ăn cơm gạo; chỉ được ăn rau, củ, quả. Bởi thế, “tín đồ” của Bá thì không cần chăn, nuôi, không cần xây nhà rộng, không nên mua đồ vật có giá trị trong nhà; là con, em trong bổn đạo thì không được học nhiều, chỉ học biết đọc, biết viết là được. Điều này hoàn toàn đi ngược lại với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về xóa đói giảm nghèo, vận dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất để từng bước nâng cao đời sống của người dân, đặc biệt là bà con ở vùng nông thôn, vùng còn nhiều khó khăn.
Các chương trình phổ cập trung học, đưa con chữ đến tận vùng núi, vùng sâu, vùng xa, các hoạt động vì an sinh xã hội được quan tâm thực hiện thường xuyên để góp phần hỗ trợ các cháu có hoàn cảnh khó khăn được đến trường. Trạm y tế được xây dựng và trang bị cơ bản đến tận vùng sâu, vùng xa để phục vụ việc chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân. Vậy mà Nguyễn Văn Bá lại truyền cho những người tham gia không được ăn cơm, thịt, cá, không chăn nuôi, không cho con, em học hành đến nơi đến chốn, không chú trọng việc tăng gia sản xuất, làm giàu cho gia đình và xã hội; ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương, gây hoang mang, bức xúc trong cộng đồng.
Năm 2007, Nguyễn Văn Bá trốn khỏi địa phương sau khi nhận giấy mời làm việc của Công an huyện Càng Long về hành vi sáng tác, in ấn, tán phát tài liệu có nội dung mê tín dị đoan, tụ tập đông người truyền đạo trái phép và chữa bệnh bằng nước lạnh. Để “né” sự phát hiện của lực lượng chức năng, Nguyễn Văn Bá dùng ghe để di chuyển đến vùng sâu, vùng xa ở các tỉnh, thành miền Tây Nam Bộ nhằm tiếp tục truyền tụng, lôi kéo những người nhẹ dạ, cả tin.
Mặc dù bị chính quyền địa phương ở các tỉnh, thành nhiều lần lập biên bản, giáo dục và buộc Nguyễn Văn Bá cam kết không hoạt động tuyên truyền Bửu Sơn Kỳ Hương Phật, nhưng Bá vẫn lén lút tái diễn hành vi sai phạm. Khi bị địa phương này phát hiện thì Bá lại tiếp tục di chuyển qua địa phương khác. Nếu phát hiện một người đàn ông búi tóc, mặc áo nâu sòng, di chuyển bằng ghe được thiết kế cầu kỳ đặt tên là Tây Cung, Diêu Cung, Thiên Cung, Ngọc Cung, Thánh Cung hay Tiên Cung thì nhiều khả năng đó là Nguyễn Văn Bá. Số ghe này do “những người đồng đạo” các nơi đóng góp tiền mua lại ghe cũ có tải trọng khoảng 04 - 05 tấn rồi sửa sang lại cung phụng cho Bá và được đặt ở các tỉnh, thành như thành phố Cần Thơ, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Hậu Giang phục vụ cho việc di chuyển của Bá.

 Một trong những chiếc ghe được Nguyễn Văn Bá dùng để di chuyển.

Tại Trà Vinh, dù bỏ trốn khỏi địa phương nhiều năm nay nhưng Nguyễn Văn Bá vẫn lén lút chỉ đạo cho vợ là bà Lê Thị Hoa (ở ấp An Chánh, xã Tân Bình, huyện Càng Long) tiếp tục hoạt động tuyên truyền, lôi kéo người tham gia Bửu Sơn Kỳ Hương Phật. Qua công tác nắm tình hình, lực lượng công an nắm được Nguyễn Văn Bá thỉnh thoảng có trở về nhà ở xã Tân Bình, huyện Càng Long, tỉnh Trà Vinh vào ban đêm và giả gái để tránh bị chính quyền địa phương phát hiện. Điều này càng khẳng định Nguyễn Văn Bá biết rõ hành vi sai phạm nhưng vẫn cố tình thực hiện.
Được biết, năm 2015, bà Lê Thị Hoa gửi đơn xin phép chính quyền địa phương đăng ký sinh hoạt tôn giáo theo Bửu Sơn Kỳ Hương Phật tại nhà nhưng Ban Tôn giáo và chính quyền địa phương giải thích, phân tích không đủ cơ sở, điều kiện để thành lập và sinh hoạt. Tuy vậy, bà Hoa và những người thân tín của Nguyễn Văn Bá vẫn tiếp tục lén lút hoạt động.

Nguyễn Văn Bá giả gái (bên trái) khi lén về địa phương.

Nổi lên là việc Nguyễn Văn Bá chỉ đạo cho vợ là bà Lê Thị Hoa cùng với những người “đồng đạo” thân tín ở các tỉnh, thành tổ chức xây dựng, cơi nới cơ sở thờ tự tại nơi sinh sống (ấp An Chánh, xã Tân Bình) để phục vụ cho việc sinh hoạt đạo trái phép bao gồm nhà thờ có treo ảnh của Nguyễn Văn Bá và dòng chữ Bửu Sơn Kỳ Hương Phật, nhà nghỉ cho đồng đạo, nhà vệ sinh, khu bếp… với tổng diện tích sàn khoảng 500m², trước cổng có gắn 04 chữ Hán tạm dịch là Trường Cung Âm Tự. Mặc dù đã được chính quyền địa phương nhiều lần nhắc nhở, giáo dục, thuyết phục và lập biên bản hành vi sai phạm nhưng bà Hoa vẫn cố tình không hợp tác.

Công trình xây dựng như cơ sở thờ tự tại nhà bà Lê Thị Hoa.

Cuối tháng 4/2022, UBND xã Tân Bình, huyện Càng Long đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với bà Lê Thị Hoa về hành vi sử dụng đất sai mục đích khi xây dựng công trình trên đất trồng cây lâu năm và đất lúa, buộc khắc phục và trả lại hiện trạng ban đầu. Hiện nay, bà Hoa đã đóng tiền phạt nhưng đề nghị giữ lại hiện trạng của công trình.
Ông Huỳnh Công Tín, Phó Chủ tịch UBND huyện Càng Long cho biết: “Hành vi sai phạm của bà Hoa là tụ họp sinh hoạt tôn giáo trái pháp luật, Bửu Sơn Kỳ Hương Phật là tự xưng, chưa được pháp luật Việt Nam công nhận là một tôn giáo. Vì vậy, việc cơi nới, sửa chữa nơi ở thành cơ sở thờ tự là cái sai thứ hai. Thứ ba là việc xây dựng công trình giống như cơ sở thờ tự trên đất nông nghiệp là cái sai thứ ba. Về phía Quan điểm của UBND huyện là xử lý theo quy định, buộc phải khắc phục hậu quả, trả lại hiện trạng ban đầu”.
Lợi dụng đạo Bửu Sơn Kỳ Hương đã được Nhà nước công nhận, Nguyễn Văn Bá tự lập ra nhóm gọi là “Bửu Sơn Kỳ Hương Phật” hoạt động có tính chất mê tín dị đoan, lừa bịp những người nhẹ dạ, cả tin nhằm phục vụ cho ý đồ cá nhân.
Hiện nay, công an các địa phương đang quyết liệt vào cuộc để làm rõ và đấu tranh ngăn chặn hoạt động tuyên truyền, phát triển nhóm “Bửu Sơn Kỳ Hương Phật”, đề nghị người dân phối hợp với công an và chính quyền địa phương tố cáo hành vi sai trái của Nguyễn Văn Bá và hoạt động liên quan đến “Bửu Sơn Kỳ Hương Phật”, góp phần bảo đảm tình hình an ninh trật tự ở địa phương.

Theo:  MỘNG TUYỀN